Reyktur og grafinn lax

Þegar tollamál við ESB eru endurskoðuð á landbúnaðarafurðum væri ekki úr vegi að skoða tollamál á reyktum og gröfnum laxi. Ef ég man rétt er 13% tollur á unnum laxi frá Íslandi til ESB en enginn ef unninn lax er fluttur frá ESB til Íslands. Norðmenn eru með samning við ESB en við ekki. Hvernig væri að taka á þessum málum samhliða?

Gagnkvæmar lækkanir

Tímamótagrein í Morgunblaðinu!

Í gær laugardaginn 15 mars birtist að mínu mati tímamótaritstjórnargrein í Morgunblaðinu. Hver sem hana ritaði á hrós skilið. Hverjir hafa skotleyfi á íslenskan almenning? Nýlega sást til nokkurra stráka á vappi upp í Öskjuhlíð, og var óttast að þeir væru með eitthvað plott á prjónunum. Ósagt skal látið um hvort labbitúrinn hefur eitthvað með þetta mál að gera. Vonandi fylgja alþingismenn okkar þessu máli eftir, og þá ekki síður þeir sem berjast fyrir auknu frelsi í okkar þjóðfélagi. Áhugavert verður að fylgjast með hvaða fjölmiðlamenn munu taka málið upp og fylgja því eftir.

Hér kemur þessi stórmerka grein:  

 

Laugardagur, 15. mars 2008

Hverjir hagnast?

Gengi krónunnar hefur lækkað mikið í þessari viku og þeirri síðustu. Þessi mikla gengislækkun kemur illa við hinn almenna borgara. Innflutningsverð á nauðsynjavörum hækkar, og í sumum tilvikum mikið, vegna þess að erlendur gjaldmiðill verður dýrari. Nú er bensínverð orðið óheyrilega hátt og þar er á ferðinni samspil milli verðhækkana á olíu og gengisbreytinga.

Þeir fjölmörgu Íslendingar, sem hafa kosið að fjármagna húsnæðiskaup sín með erlendum lánum, verða fyrir barðinu á gengislækkun krónunnar. Lán þeirra stórhækka í erlendum myntum.

Verðhækkanir bæði vegna gengislækkunar og vegna verðhækkana í útlöndum keyra verðbólguna upp. Það þýðir að verðtrygging innlendra lána hækkar.

Gengislækkun undanfarinna daga sópar gífurlegum fjármunum frá almennum borgurum til einhverra annarra – en til hverra?

Það er nauðsynlegt að það verði leitt í ljós. Hverjir hafa séð sér hag í því að undanförnu að selja svo mikið af krónum að krónan hefur lækkað í verði? Það hefur verið meira framboð en eftirspurn. Eru það innlendir aðilar?

Bæði ríkisstjórn og Seðlabanki ættu að taka höndum saman um að upplýsa almenning á Íslandi um, hverjir það eru, sem þessa dagana hagnast á lækkandi gengi íslenzku krónunnar. Með því er ekki sagt að það sé neitt athugavert við þessi viðskipti en það er æskilegt að stór viðskipti af þessu tagi fari fram fyrir opnum tjöldum og séu gagnsæ. Er það ekki sjálfsagt? Eru ekki allir aðilar að fjármálamarkaðnum sammála um mikilvægi þess, að viðskiptin séu gagnsæ?

Það er ekki auðvelt að fá þessar upplýsingar. Morgunblaðið hefur leitazt við að fá þær fram í dagsljósið á undanförnum dögum en það gengur erfiðlega. Hver bendir á annan en engu að síður er athyglisvert að þeir, sem á annað borð benda á einhvern, benda á innlenda aðila – ekki útlenda.

Þetta er slíkt alvörumál fyrir þjóðina alla að þessar upplýsingar verða að koma fram. Það liggur beint við að einhver þingmaður beri þessa fyrirspurn fram á Alþingi. Ráðherrar verða að svara fyrirspurnum á Alþingi. Og það er skylda alþingismanna að standa vörð um hagsmuni kjósenda sinna.

Það verður spennandi að fylgjast með því, hvort einhverjir þingmenn á Alþingi bregðast við þessari ábendingu og beini fyrirspurn til viðskiptaráðherra. Það stendur yfirleitt ekki á svörum frá þeim ráðherra.

Hér er hins vegar um grafalvarlegt mál að ræða, sem krefst skjótra svara. Vonandi stendur ekki á viðskiptaráðherra að veita þau.

Upptaka norsku krónunnar.

 

Háværari raddir eru í þjóðfélaginu um að skipt verði um gjaldmiðil. Atvinnulífið er nánast samhljóma og æ fleiri pólitíkusar taka undir. Spurningin er hvaða mynnt taka eigi upp? Evruna, dollarann, svissneska frankann eða norsku krónuna. Þó að okkur finnist Norðmenn ekki ávalt vera sanngjarnir, þegar kemur að íslenskum hagsmunum, er full ástæða að skoða upptöku norsku krónunnar. Í heimi dýrari orku á efnahagslíf Noregs og Íslands, æ  meira sameiginlegt. Þróun í efnahagskerfum landa er mikilvægari sem samanburður,en t.d. á umfangi gjaldmiðla í útflutningstekjum. Það er ákveðinn kostnaður við seðlaútgáfu, og ákveðnar tekjur vegna rýrnunar á mynnt. Um slíkt er auðveldara að semja milli nágrannalanda en t.d. milli Sviss og Íslands. Það er ekki ætlun Norðmanna að gagna í Evrópusambandi að svo stöddu. Það yrði því hagur fyrir Noreg að tengjast  Íslandi nánari böndum.

Í umræðum um íslensku krónuna, eru margir þættir sem við þurfum að afgreiða. Einn af þeim er tenging íslensku krónunnar við íslenska þjóðarstoltið. Ég held að þessi tenging risti afar grunnt. Vissulega eru til pólitíkusar sem telja upptöku annarra mynta muni skaða þá í viðræðum þeirra við pólitíkusa í öðrum löndum. Sjálfstyrkingarnámskeið er ódýr leið í þessu sambandi. Fyrir aðra sem telja þetta skaða þjóðarstoltið væri leið að koma upp krónusafni sem heldur utan um þessa merku mynnt. Fyrir flest aðra í þjóðfélaginu hefur tenging íslensku krónunnar álíka mikla tengingu við þjóðerfisástina og tenging Vísa eða Mastercard . Annar þáttur er stjórn peningamála. Með auknum  tækifærum á lántöku í erlendri mynnt hafa stjórntæki Seðlabankans minnkað. Þetta er æ fleirum lögnu orðið ljóst. Grein Illuga Gunnarsson  og  Bjarna Benediktssonar tekur t.d. vel á þessum þætti. Við verðum að leita annarra leiða við stjórn efnahagsmála en með vaxtaákvörðun sem aðeins hefur áhrif á takmarkaðan hluta markaðarins.

Það þarf kjark til þess að stíga næstu skref, en stjórnun fellst jú í því að taka ákvörðun.