Hopplestin?

Þorvaldur Þórðarson eldfjallafræðingur var spurður um það 2022 hvað honum fyndist um lest milli Reykjavíkur og Keflavíkur. Hann spurði á móti hvort menn hefðu ekki áttað sig á að eldgosavirkni hafi tekið við sér á Reykjanesi. Menn gætu ekki verið að tala í alvöru. Í janúar 2023 er fundur með Degi B. Eggertssyni oddvita Samfylkingarinnar í Reykjavík og Þórdísi Lóu Þórhallsdóttur oddvita Viðreisnar í Reykjavík þar sem þau kynna ráðstefnu um þetta brýna a verkefni á haustmánuðum 2023. Runólfur Ágústsson sérlegur sérfræðingur meirihlutans í Reykjavík taldi þetta þjóðþrifamál. Hann hefur fengið hundruð milljóna í sinn hlut fyrir hugleiðingar sínar. Einnig hafa verið til skoðunar lestarsamgöngur til Akureyrar og síðan til Súðarvíkur. Það skiptir engu máli þótt fyrir hafi legið niðurstöður  Simens sem vill svo til að er stærsti framleiðandi lesta i heiminum. Simens hafði láðst að kanna hinar séríslensku aðstæður sem herra Runólfur tók að meta í auðmýkt sinni. Við bættist fulltrúi Innviðaráðuneytisins sem fannst þessi hugmynd um lest milli Reykjavíkur og Keflavíkur afar áhugaverð og brýn. Stór ráðstefna var haldin um málið í október 2023. Niðurstöður ráðstefnunnar eiga auðvitað að birta opinberlega og nöfn þeirra sem að verkefninu komu. Það er jú almenningur sem á að borga brúsann. Samkvæmt óstaðfestum heimildum er nú verið að skoða lausnir ef svo vildi til að hraun myndi flæða yfir Reykjasessbraut. Jú, lestarnar yrðu búnar hreyflum þannig að ef hraun fer yfir brautirnar þá verður á þeim sérstakir öflugir hreyflar sem lyfta lestunum upp og þær fljúga þá yfir hrunið. Þar með er vandamálið ekki leyst því lendingin er vandamálið höggið sem gæti myndast við lendinguna gæti ollið bakmeiðslum hjá farþegum. Því er verið að mæta því með sérlega öflugum dempurum. Þetta yrðu fyrstu hopplestum í heiminum og því þarf að vanda sig vel. Þessi lausn yrði nýjung á heimsvísu. Ef þessi tilraun tekst er talið víst að Dagur B. Eggertsson verður innan skamms ráðherra og þá eflaust ráðherra nýsköpunar og iðnaðar,  annars fer hann að vinna í heilbrigðiserfinu og Pawel Bartoszek verður þá oddviti Viðreisnar í Reykjavík. 

Erum við á móti ESB?

Eftir eyðileggingu síðari heimsstyrjaldarinnar einsettu Evrópubúar sér að endurbyggja Vestur-Evrópu. Stefnumiðið var að koma á varanlegum friði í Evrópu, eftir að hvert stríðið hafði rekið annað frá örófi alda. Samstarf þessara ríkja er þó víðtækari en að vera friðarsamtök, heldur er þar líka víðtækt samstarf í viðskiptum og efnahagsmálum. 

Jú við sóttum um aðild að ESB, það var ferð án fjár, og gott lærdómsferli hvernig ekki á að standa að málum varðandi aðildarumsóknir almennt. 

Sjálfur er ég þeirrar skoðunar að ákvörðun um ESB eða ekki ESB hafi verið tekin á hlaupum og án þeirrar skoðunar og kynningar sem æskilegt væri. Svo fóru menn bara í skotgrafirnar. 

Hef þau forréttindi að hafa haft nána vináttu og samstarf við forstöðumann virst ráðgjafafyrirtækis í Þýskalandi með mikla reynslu og þekkingu. Hann þekkir líka talsvert vel til Íslands til áratuga. Varðandi Ísland og ESB svaraði hann. ,,Ég vona að sá tími komi að Ísland gagni í ESB. Til þess að það verði raunveruleiki þarf ýmislegt að breytast á Íslandi, en líka í ESB"

Ísland er hluti af Evrópulöndunum og við megum ekki gleyma til hvers EB var stofnað. Umræður á Íslandi um að Ísland muni hafa svo mikil fjárhagslegan hag að ganga í ESB, er á villigötum. Mun batna mikið þegar næg rannsóknarvinna fer fram. Það mun kosta Ísland að gagna í ESB, Ísland er ríkt land. Mér varð hugsað til Uffe Elleman Jensen. Hann var með sömu rósemdarfærslu varðandi Ísland og ESB. 

Næsta ríkisstjórn ætti að efna til vandaðar kynningar og umræðu um ESB. Láta fara fram nauðsynlega greiningarvinnu og enda t.d. með öflugri ráðstefnu þar sem okkar bestu sérfræðingar komi fram, auk gestafyrirlesara. Það mun þroska umræðuna, hver sem niðurstaðan svo verður um að sækja um nú eða ekki. 

Vaxandi stríðsátök gera þennan friðar og öryggisþátt mikilvægari. Í haust reyndi á samstöðu ESB ríkjanna. Stríðið fyrir botni Miðjarðarhafs. Það kallar á umræðu um saumarf í Evrópu og þá skiptir Ísland líka máli. 

Þegar kosið var um tillögu Kanada um átök Hamars og Ísraels hjá Sameinuðu þjóðunum fékk tillagan Kanada að fordæma bæði Hamars og Ísrael fyrir framgöngu sína meirihluta atkvæða en ekki 3/4 atkvæða. Nokkur ríki hlynnt Hamars greiddu atkvæði gegn tillögunni. Þá tóku ESB ríkin ásamt Bretlandi og Íslandi og sátu hjá þegar fyrst og fremst átti að fordæma Ísraelsmenn. Þá varð allt vitlaust á Íslandi. Þetta vakti athygli í Evrópu. Þegar á reynir fórnið þið Íslendingar samstöðunni með Evrópu og notið svona stórt tækifæri til þess að nota málið til þess að hjóla í einn pólitískan andstæðing. Það gera forystumenn beggja ESB flokkanna svokölluðu. Það er aumt. Það þyrfti að koma einhverjir sem þekkja til íþrótta inn í forystusveitir þessara flokka. Þá kynnast þau drenglindi, sem skiptir miklu máli í íþróttum, en líka í viðskiptum, stjórnmálum og samskiptum milli þjóða. 

Má hún þetta?

Yfirlýsingar tveggja formanna stjórnarandstöðunnar hafa vakið mikla athygli á síðustu dögum. Fyrst steig fram Þorgerður Katrín Gunnardóttir formaður Viðreisnar. Hún sagði að núverandi framlög til útlendingamála væru ekki verjandi. Hún ítrekaði í dag afstöðu sína og sagði að skapa yrði samstöðu um stefnu Þingsins í málaflokknum. Útlendingamálin mættu ekki verða kosningamál. Svo steig Kristrún Frostadóttir fram og lýsti yfir að óheftur innflutningur á útlendingum væri óásættanlegur og gengi ekki upp fjárhagslega. Í ljósi þess að það eru liðnir nokkrir mánuðir síðan bæjarstjórnin í Reykjanesbæ steig fram og sagi að innviðir sveitarfélagsins þyldu ekki meira. Í þingliði Viðreisnar er Guðbrandur Einarsson sem var lengi í bæjarstjórn og nýtur sem slíkur mikillar virðingar. Reykjanesbær er ekki með neinn þingmann en á Suðurnesjum er Oddný Harðardóttir og úr Grindavík er fyrrverandi þingmaður Páll Valur Björnsson og bæði gerðu ekkert með kvartanir bæjarfulltrúa Reykjasessbæjar og og hreinlega gerðu lítið úr yfirlýsingum þeirra. Mismunur á yfirlýsingum Þorgerðar og Kristrúnar er afgerandi. Kristrún kenndi ríkisstjórninni um ófarirnar í málaflokknum, sem Þorgerður Katrín gerði ekki. Afstaða að breyta núverandi útlendingalögum fór illa í nokkra innan Samfylkingarinnar, enda er það breyting á þeirri stefnu sem Samfylkingin hefur fylgt. Það er vissulega rétt hjá Oddnýu Harðardóttur að það sé landsfundar að móta stefnu flokka, bæði Samfylkingar og annarra flokka. Þingmenn eru hins vegar bundnir af því að fara fyrst og fremst eftir eigin sannfæringu, og því eru þingmenn ekki bundnir af stefnu þó að hún hafi verið samþykkt á síðasta landsfundi. Oddný Harðardóttir stígur fram í dag og segir það Landsfundar að móta stefnuna ekki formannsins. Vissulega rétt svo langt sem það nær. Á sama tíma er Helga Vala Helgadóttir dýrvitlaus á hliðarlínunni enda var áberandi að berjast fyrir óheftum innflutningi hælisleitanda. Helga Vala er bara ekki lengur á Þingi og er ennþá mótuð af skófari formannsins þegar hún sagði af sér sem þingmaður. Það liggur fyrir að það er kominn þingmeirihluti fyrir að breyta núverandi innflytjendalögum hvaða afstöðu sem VG svo sem hefur. Hugsanlega hefur sterkur orðrómur að Viðreisn sé á leið í ríkisstjórn, ýtt á meirihluta þingmanna Samfylkingarinnar að taka ábyrga afstöðu í málaflokknum. 

Úr reynslubankanum

Það er ekki slæmt að leita í reynslubankann þegar erfið dæmið koma upp. Nú er það Grindavík. Einhver nefndi það að auðvitað yrði að taka tillit til áfallsins í Grindavík, þegar við værum að gera kjarasamninga. Þá eins og oft áður varð allt vitlaust! Kristrún Frostadóttir formaður Samfylkingarinnar sagði að þetta væri algjört bull. Það væri hægt að dreifa högginu á næstu og komandi kynslóðir. Sem sagt láta unga fólkið borga. Fyrrverandi alþingismaður Samfylkingarinnar úr Grindavík kom svo fram í Bítinu í morgun og sagði að það ætti að gera allt fyrir alla í Grindavík. Ríkisstjórnin hafi lofað að standa með Grindvíkingum og þau skyldu bara standa við það. Það þarf ekki að hugsa lengi til þess að skoða svona loforð í áfalli. Jóhanna Sigurðardóttir kallaði þetta að ,,slá skjaldborg" um heimilin í landinu í framhaldi af hruninu. Í framkvæmd var þetta gert þannig að millistéttin og þeir vel stöddu fengu aðstoð, en þeir sem áttu minna var ekki hjálpað heldur voru fasteignirnar teknar af þeim. Þetta skildi eftir sár í okkar þjóðfélagi sem enn er ekki gróið. Já, það var kallað að standa við stóru orðin.  

Hvað viljum við taka á móti mörgum?

Það fer ekkert á milli mála að það er mikil undiralda í þjóðfélaginu vegna pólitískra flóttamanna. Hvað viljum við að taka á móti mörgum og hvernig eigum við að sinna þeim. Grófur kostnaður vegna þessa málaflokks er orðinn yfir 30 milljarða og ef heldur áfram sem horfir, gæti kostnaður vegna pólitískra flóttamanna gæti farið umfram það sem heilbrigðiserkerfið kostar árlega. Er þetta ætlun fólksins í landinu eða tiltölulega fámenns sértrúarhóps?

Á sama tíma og fram kemur mikil óánægja vegna álags á innviðum vegna þessa, eru þessir pólitísku flóttamenn óánægðir hvernig á móti þeim er tekið td. með íslenskukennslu. Í Silfrinu 12 febrúar er kallað til þriggja aðila til viðræðna. Sakna þess að Kjartan Kjartansson var ekki spurður um álagið í Reykjasessbæ, en hann hefur áður verið harðorður vegna ástandsins í bæjarfélaginu vegna pólitískra flóttamanna. Nágranni hans úr Grindavík fylgir flokkslínu sinni úr Samfylkingunni og vill sem flesta pólitíska flóttamenn. Það gerði skoðanabróðir hans stjórnmálafræðingurinn Eiríkur Bergmann líka og kallar alla sem ekki eru skoðanabræður hans populista. Minnist þess þegar Ólafur Ragnar Grímsson kenndi mér stjórnmálafræði, hann var aldrei með áróður og lagði upp úr að virða hlutleysi í kennslu sinni. Til þess að gera slíkt þarf hins vegar mikla greind sem Eiríkur nýtur ekki. Verra er þegar hann heldur því fram að hingað komi ekkert fleiri flóttamenn en til nágrannalanda sinna. RÚV hlýtur að geta leitað til stjórnmálafræðinga á hærra getustigi. 

Þetta er tilvalið mál til þess að bera undir þjóðina hvað hún vill gera varðandi innflytjendamál. 

U

 

 

Hvað viljum við taka á móti mörgum?

Það fer ekkert á milli mála að það er mikil undiralda í þjóðfélaginu vegna pólitískra flóttamanna. Hvað viljum við að taka á móti mörgum og hvernig eigum við að sinna þeim. Grófur kostnaður vegna þessa málaflokks er orðinn yfir 30 milljarða og ef heldur áfram sem horfir, gæti kostnaður vegna pólitískra flóttamanna gæti farið umfram það sem heilbrigðiserkerfið kostar árlega. Er þetta ætlun fólksins í landinu eða tiltölulega fámenns sértrúarhóps?

Á sama tíma og fram kemur mikil óánægja vegna álags á innviðum vegna þessa, eru þessir pólitísku flóttamenn óánægðir hvernig á móti þeim er tekið td. með íslenskukennslu. Í Silfrinu 12 febrúar er kallað til þriggja aðila til viðræðna. Sakna þess að Kjartan Kjartansson var ekki spurður um álagið í Reykjasessbæ, en hann hefur áður verið harðorður vegna ástandsins í bæjarfélaginu vegna pólitískra flóttamanna. Nágranni hans úr Grindavík fylgir flokkslínu sinni úr Samfylkingunni og vill sem flesta pólitíska flóttamenn. Það gerði skoðanabróðir hans stjórnmálafræðingurinn Eiríkur Bergmann líka og kallar alla sem ekki eru skoðanabræður hans populista. Minnist þess þegar Ólafur Ragnar Grímsson kenndi mér stjórnmálafræði, hann var aldrei með áróður og lagði upp úr að virða hlutleysi í kennslu sinni. Til þess að gera slíkt þarf hins vegar mikla greind sem Eiríkur nýtur ekki. Verra er þegar hann heldur því fram að hingað komi ekkert fleiri flóttamenn en til nágrannalanda sinna. RÚV hlýtur að geta leitað til stjórnmálafræðinga á hærra getustigi. 

Þetta er tilvalið mál til þess að bera undir þjóðina hvað hún vill gera varðandi innflytjendamál. 

U

 

 

VG kveður!

Það er komið að kveðjustund hjá VG. Það má öllum vera ljóst að það er fararsnið á VG ráðherranum. Svandís er farinn og mun ekki koma aftur. Katrín tekur yfir verkefni sem ógerningur er fyrir Katrínu að leysa. Á sama tíma er mikil eftirspurn eftir Katrínu í stól Forseta Íslands. Hvar sem menn eru í flokki ætti hún að hafa mikinn stuðning. Það bætir ekki úr sök, þegar Guðmundur félagsmálaráðherra ræðst á Bjarna Benediktsson varðandi Palestínumennina sem hafa fengið landvistarleyfi. Ef þessir aðilar koma til Íslands hafa þeir rétt, en þeir verða á að koma sér hingað. Það er ekki hlutverk stjórnvalda að flytja þá heim, hvorki lagalega eða siðferðilega. Þegar Útlendingastofnun vísar hafnar umsókn aðila um pólitískt hæli það vippar félagsmálaráðherra sér til Keflavíkur og dregur þá brottreknu út úr flugvélunum til þess að fá að greiða áfram fyrir veru þeirra á landinu. Á sama tíma berst Guðmundur Ingi Guðbrandsson gegn ölum framfærum í orkumálum. Með þessu telur að hann sé að sýna einhverja mennsku, þegar öllum er ljóst að það vantar alla karlmennsku í hann. Það er komið að leiðarlokum. Það er dagaspursmál hvenær tilkynnt verður um að Viðreisn taki við af VG í ríkisstjórninni. Reiknað er með að Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir taki við sem Utanríkisríkisráðherra,  Guðbrandur Einarsson taki við sem félagsmálaráðherraÞá er Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir öflugur fulltrúi á sviði lögfræðinnar, verður hún næsti Dómsmálaráðherra?  

Þeir lægst launuðu og við hin!

Í nokkurn tíma hafa félagar í Eflingu fengið mestu launahækkanirnar. Þau hafa notað Stefán Ólafsson en hann reiknar bara ekki rétt! Það eru ekki Eflingarfélagar sem eru þeir lægst launuðu það eru sauðfjárbændur og síðan margir innan listgeirans, Prófessorinn má ekki bara berjast fyrir þau sem setja peninga í veskið hans! Við getum slegið tvær flugur í einu í þessum samningum ef vilji er til að ná sátt. Í samningunum þarf að taka á húsnæðismálunum fyrst og fremst. Hækkun húsnæðis hefur magnað verðbólguna og hér þarf að taka til hendinni Ólafur Margeirsson hefur komið með afar góðar  hugmyndir hvernig lífeyrissjóðirnir geti stuðlað að hagkvæmari húsnæðiskjörum fyrir alla. Því miður tekur hann aðeins leiguhúsnæði inn í sitt dæmi, en þessa hugmynd er líka hægt að nýta til  að fjármagna uppbyggingu þeirra sem vilja koma sér upp eigin húsnæði. Líka unga fólkið okkar! Hér getur launþegasamtökin og atvinnurekendur tekið sig saman og breytt áherslum í lífeyriskerfinu. Þetta mun lækka verðbólguna umtalsvert og það er er ekki síst mikilvægt þegar útvega þarf Grindvíkingum húsnæði. Í þessu fælist mesta kjarabótin. Gleymum bara ekki þeim lægst launuðu, þ.e. sauðfjárbændum og unga listafólkinu okkar! 

Sóknarfæri!

 

Það er sannarlega mikilvægt að ná árangri í næstu kjaraviðræðum. Vilhjálmur Birgissonm verkalýðsforyngi á Akranesi hefur sett fram hugmyndir til þess að ná verðbólgunni niður, og undir það tekur Finnbjörn Hermannsson forseti ASÍ. Það er full ástæða til þess að skoða áhugaverðar áherslur. Það verða allir aðilar að koma að málinu. Atvinnurekendur, verkalýðshreyfingin, ríkisvaldið, sveitarfélögin og almenningur. 

1. Gera samkomulag um að gjaldskrá hækki ekki umfram ákveðið mark. t.d. 2,5%. Aðilar verða þá að hagræða til þess að ná settum markmiðum. 

2. Markviss stefna til þess að lækka húsnæðiskostnað þannig að unga fólkið okkar og þeir sem minna mega sín sjái möguleika á að fjárfesta í húsnæði án þess að þurfa að eiga fjársterka foreldra. Þarna þarf að lækka lóðaverð sem hefur hækkað á nokkrum árum úr því að vera 4 til 5% af húsnæðiskostnaði í að verða 25 til 30%. Gæluverkefni eins og Borgarlínu þarf að skera niður í eðlilega framkvæmd. Milliliðir þurfa að hverfa. Áhugaverðar hugmyndir um að lífeyrissjóðirnir komi að fjármögnun leiguhúsnæðis, eru áhugaverðar en þessa nálgun þarf að útvíkka til þeirra sem vilja kaupa fasteignir. Þá þarf að minnka kerfið þannig að tíminn sem þarf til þess að byggja muni styttast umtalsvert. Það eru til fleiri leiðir til þess að ná árangri á þessu sviði. 

 

3. Með þessum tveimur markmiðum verður hægt að hafa launahækkanir mjög hóflegar, enda stóru markiðunum náð. 

4. Aðilar vinnumarkaðarins taki sig sama til þess að koma í veg fyrir hækkanir á markaði. 

Þetta er að sjálfsögðu þjóðarsátt sem allir verða að koma að. Þjóðarsátt sem heimilin í landinu eiga skilið fá. Vilji er allt sem þarf. 

 

 

 

Er hægt að endurvinna traust?

VG eignaðist á sínum tíma afburða fólk á Alþingi okkar Íslendinga. Atli Gíslason hæstaréttarlögmaður, sem hafði virðingu langt út fyrir alla flokkapólitík, hann kom inn á Alþingi 2007,  Lilja Mósesdóttir doktor í hagfræði, hún kom inn á þing 2009, Guðfríður Lilja Grétarsdóttir hún hafði útskrifast  í sagnfræði og stjórnmálafræði frá Harvard-háskóla í Bandaríkjunum 1996. M. Phil.-próf í heimspeki frá Cambridge-háskóla í Bretlandi 2000, var afburða skákmaður og forseti skáksambandsins frá  2004–2008 og forseti Skáksambands Norðurlanda 2006–2008. Með þeim á Alþingi var Ögmundur Jónasson Heilbrigðisráðherra 2009, dómsmála- og mannréttindaráðherra og samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra 2010, innanríkisráðherra 2011–2013. Í kosningunum 2009 fékk VG 14 þingmenn. Með þetta afburðafólk innanborðs höfðu margir ofurtrú á VG. Málið snerist hins vegar ekki um um greind, þekking og visku, heldur um völd. Steingrímur Sigfússon sem seint verður seint sakaður um að hafa komist á þing fyrir greind sína, náði völdum í VG. 2007 kemur líka Katrín Jakobsdóttir inn á þing. Hún verður seint sökuðuð um greindarskort. Þegar til átaka kom á þingi og innan VG um Icesave, og Svavar Gestsson var valinn af Steingrími til að fara og semja  um Icesave, studdi Katrín Steingrím, og þá gegn fagliðinu. Í stað þess að velja Atla Gíslason sem lá beinast við valdi Steingrímur Svavar Gestsson, sem flestir þekktu til hafði enga hæfileika, reynslu þekkingu eða getur að semja um nokkurn skapaðan hlut. Atli var ógn við Steingrím.  Hvað sögðu samstarfsmenn Steingríms um hann. Myndi ekki treysta honum yfir götu! Hvað þýðir það. Jú, ef þú væri á gagnsstétt, ekki labba yfir ef Steingrímur Sigfússon er í næsta bíl. Þekki nokkra samstarfsmenn hans á Alþingi bæði samherja og mótherja. Slóttugur, refur, en sú umsögn sem flestir hafa nefnd í mín eyru er, óþverri, hvað sem það svo þýðir. Katrín kom inn á Þing 2007 og henni er vorkunn tveimur árum síðar að styðja Steingrím,hann var jú flokksformaðurinn.  Síðar yfirgaf Steingrímur skútuna, hann átti ekki möguleika í Katrínu. Bjarni og Katrín hafa náð vel saman og þeir sem þekktu til þegar Covid kom til sögðu það mikla gæfu að hafa þau tvö við völd Nú kastar Katrín teningnum. Hún styður populistana gegn Bjarna. Margir sem hefðu stutt Katrínu í embætti Forseta Íslands munu ekki gera það. Hún hjólar í sinn nánasta samstarfsmann. Mun það hafa áhrif?  Afsökun Katrínar er að VG gæti þurrkast út í næstu kosningum. Er það afsökun?